زمینه: نحوه تغذیه می تواند به طور مستقیم در ابتلا به بیماری های قلبی ـ عروقی و بروز برخی عوامل خطرساز آن نقش داشته باشد. هدف: مطالعه به منظور تعیین ارتباط نوع پروتیین مصرفی (گیاهی و حیوانی) با عوامل خطر بیماری های قلبی ـ عروقی انجام شد. مواد وروش ها: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی در سال 1379 بر روی 4187 نفر ازافراد جامعه شهری اصفهان که سن بالاتر از 19 سال داشتند با استفاده از پرسش نامه تکرر مصرف مواد غذایی (Food Frequency Questionnaire) انجام شد. عوامل خطرساز مهم مانند فشار خون، تری گلیسرید، قند خون ناشتا و شاخص توده بدنی با نمونه گیری خون و اندازه گیری قد و وزن و فشارخون بررسی شدند . همچنین میزان درآمد و سطح تحصیلات افراد بررسی و ارتباط نوع پروتیین گیاهی و حیوانی مصرف شده با عوامل خطرساز و نیز رابطه درآمد و سطح تحصیلات با نوع پروتیین مصرفی با آنالیز رگرسیون به دست آمد. یافته ها: در بین منابع پروتیین گیاهی مصرف سویا و در بین پروتیین های حیوانی مصرف ماهی کمتر از سایر منابع بود. مصرف پروتیین های گیاهی و حیوانی در مردان ارتباطی با عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی نداشت (P>0.05)، اما در زنان فشار خون سیستولیک، کلسترول، قند خون ناشتا و شاخص توده بدنی با مصرف پروتیین های گیاهی و نیز فشار خون سیستولیک و دیاستولیک و کلسترول با مصرف پروتیین های حیوانی رابطه منفی داشت (P<0.05). همچنین میزان تحصیلات با مصرف پروتیین های حیوانی رابطه مستقیم داشت (P=0.000) در حالی که سطح درآمد ارتباطی با این نوع پروتیین نداشت . مصرف پروتیین گیاهی با تحصیلات و درآمد در هر دو گروه زنان و مردان رابطه معکوس نشان داد (P=0.000).نتیجه گیری: اجرای برنامه هایی برای ترویج مصرف منابع پروتئین گیاهی جهت کنترل بیماری های قلبی ـ عروقی لازم است.

زمینه: پرفشاری خون یکی از مهم ترین عوامل خطر بیماری های قلبی ـ عروقی محسوب می شود. هدف: مطالعه به منظور تعیین شیوع پرفشاری خون و همراهی آن با سایر عوامل خطر بیماری های قلبی ـ عروقی در اصفهان، نجف آباد و اراک انجام شد. مواد و روش ها: در مرحله اول برنامه قلب سالم اصفهان در سال 80-1379، پرسش نامه حاوی اطلاعات دموگرافیک، مصرف دارو و وضعیت سیگار در افراد بالای 20 سال تکمیل شد. این مطالعه مقطعی بر روی 12494 نفر انجام شد که با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از خوشه هایی در مناطق شهری و روستایی انتخاب شدند. سپس معاینه جسمی شامل اندازه گیری فشار خون، شاخص توده بدنی، اندازه گیری دور کمر و لگن انجام شد. از افراد مورد نظر نمونه خون ناشتا جهت اندازه گیری قند، کلسترول تام و تری گلیسرید گرفته شد و دو ساعت پس از مصرف گلوگز دوباره نمونه خون گرفته شد . داده ها با آزمون آماری کای دو تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: %48 افراد مورد مطالعه مرد و %52 زن با میانگین سنی 39±15.3 و 38.8±14.5 سال بودند. شیوع پرفشاری خون در مردان %6/15 و در زنان %8/18 بود. در کلیه سنین به جز سنین زیر 25 سال شیوع پرفشاری خون در زنان بیش از مردان بود. %7/26 مردان و %7/47 زنان مبتلا به پرفشاری خون، داروی کنترل کننده فشار خون مصرف می کردند. فشارخون%4/6 مردان و %8/13 زنانی که تحت درمان بودند، کنترل شده بود. در %5/86 مردان و %3/89 زنان دارای پرفشاری خون حداقل یکی دیگر از عوامل خطر بیماری قلبی ـ عروقی وجود داشت که این ارتباط با افزایش سن قوی تر می شد و چاقی (به خصوص چاقی شکمی) شایع ترین عامل خطر بود (%9/41 در مردان و %59 در زنان). به جز مصرف دخانیات، شیوع بقیه عوامل خطر با افزایش شدت فشار خون افزایش می یافت. نتیجه گیری: شیوع بالای پرفشاری خون و همراهی آن با سایر عوامل خطر بیماری های قلبی ـ عروقی، لزوم برنامه های مداخله ای وسیع در سطح جامعه را می طلبد.

چاقی یک مشکل شایع در کودکان و بالغین بوده و به ویژه چاقی احشایی یا مرکزی با عوارض قلبی عروقی متعددی مانند فشار خون بالا، دیس لیپیدمی، مقاومت به انسولین، دیابت نوع 2، سندروم متالولیک، آپنه انسدادی خواب و افزایش فشار شریان ریوی، سکته مغزی، ترومبوز وریدی و آمبولی ریوی، آریتمی های قلبی و مرگ ناگهانی قلبی همراهی دارد. علی رغم اثرات منفی چاقی در ایجاد مشکلات قلبی–عروقی، در برخی مطالعات افراد چاق مبتلا به بیماری های قلبی–عروقی پیش آگهی بهتری نسبت به افراد لاغرتر مبتلا به همان اختلال داشته اند، موضوعی که به عنوان تناقض چاقی مطرح شده است و نظریه های متفاوتی در توجیه این یافته ها ارائه شده اند. کاهش وزن در افراد چاق با استفاده از تغییر سبک زندگی، دارو درمانی و جراحی های چاقی به کار رفته است و نتایج متنوعی در ارتباط با آن گزارش شده است. با وجود این تناقض ها، همچنان کاهش وزن برنامه ریزی شده به ویژه با تغییر سبک زندگی و افزایش میزان فعالیت بدنی به دلیل کاهش عوارض ناشی از چاقی مانند فشارخون و دیس لیپیدمی و ... مورد قبول و توصیه اغلب جوامع علمی می باشد.

فروپتوزیس نوع جدیدی از مرگ برنامه ریزی شده سلولی است که در انواع بیماری های قلبی-عروقی از قبیل سکته قلبی، آسیب ناشی از خون رسانی مجدد و نارسایی قلبی نقش مهمی دارد. از آن جایی که از دست دادن کاردیومیوسیت مهم ترین عامل تعیین کننده میزان شیوع بیماری و مرگ و میر در بین بیماران قلبی است، درک کامل مکانیسم های تنظیم سیگنالینگ فروپتوزیس بسیار اهمیت دارد. در حقیقت، مهار فروپتوزیس قلب به عنوان یک استراتژی درمانی موثر برای بیماری های قلبی-عروقی نوید بخش است. با این حال، مکانیزم های بیولوژیکی و پاتولوژیکی که فروپتوزیس در آن نقش دارد، به خوبی شناخته نشده است. دراین مطالعه نقش فروپتوزیس در بیماری های مختلف قلبی-عروقی بحث و دانش فعلی در مورد مکانیسم های مولکولی حاکم بر فروپتوزیس ارایه می شود و نقش مهار کننده های فروپتوزیس در کنترل بیماری های قلبی-عروقی مرتبط با فروپتوزیس در مدل های حیوانی مورد بحث قرار می گیرد.

زمینه: در کشور ما بیش از 40 درصد مرگ و میرها به علت بیماری های گردش خون است و شیوع بیماری های عروق کرونر در اصفهان بالاست.هدف: مطالعه به منظور تعیین شیوع عوامل خطر قلبی ـ عروقی در استان اصفهان و مرکزی انجام شد.مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در سال 80-1379 در دو استان اصفهان (مداخله) و مرکزی (شاهد) انجام شد. در استان اصفهان دو شهرستان اصفهان و نجف آباد و در مرکزی شهرستان اراک انتخاب شدند. با توجه به توزیع سنی، جنسی و شهری و روستایی هر استان، 6300 فرد بالای 19 سال (12600 نفر) مورد مطالعه قرار گرفتند. چربی های سرم شامل کلسترول تام، تری گلیسرید، کلسترول HDL، و قند خون ناشتا اندازه گ یر ی شد. فشار خون افراد با روش استاندارد سازمان بهداشت جهانی تعیین گردید. وزن، قد، محیط شکم و لگن افراد با یک لباس سبک و نازک اندازه گ یر ی شد. یافته ها: به ترتیب در استان اصفهان و مرکزی %3/34 و %2/32، حداقل یک عامل خطر و %3/19 و %15 حداقل دو عامل خطر داشتند. کلسترول LDL بالا شا یع تر ین عامل خطر مهم در کلیه گروه ها بود. همچنین کلسترول LDL بالا، کلسترول سرم بالا، پر فشاری خون در زنان و کلسترول سرم بالا و کلسترول HDL پایین و سیگار در مردان شایع تر بود (P<0.05). نتیجه گیری: شیوع عوامل خطر در دو جامعه مورد مطالعه بالا بود، لذا اجرای برنامه مداخله ای مناسب ضروری به نظر می رسد.

سابقه و هدف: شناخت و تعدیل عوامل خطرساز بیماری عروق کرونر (CAD) همراه با کشف زودرس آنها نقش مهمی در کنترل علایم بالینی، عوارض و مرگ و میر این بیماران داشته و کوشش در جهت شناخت و افزایش آگاهی و نگرش مردم در این زمینه نقش به سزایی دارد. مواد و روشها: این مطالعه به صورت مقطعی (توصیفی- تحلیلی) و نمونه گیری به روش تصادفی ـ ساده بوده است. مطالعه بر روی 1500 نفر از جمعیت 20 تا 70 ساله شهرستان بابل انجام شد به طوری که شهر به 5 منطقه تقسیم و به هر منطقه 300 پرسشنامه اختصاص داده شد. پس از تکمیل پرسشنامه حاوی 32 سوال به تحلیل داده ها پرداخته شد.یافته ها: از میان نمونه ها 58.6% را مردان و 41.4% را زنان تشکیل می دادند. در مورد علایم بیماری عروق کرونر 62.7% مردم آگاهی ضعیف و 4.2% آگاهی خوب داشتند. 27.9% مردم نگرش ضعیف، 36% نگرش خوب37.7% مردم عملکرد ضعیف و 14.6% عملکرد خوب داشتند. در مورد عوامل خطرساز بیماریهای عروق کرونر65.3% افراد آگاهی ضعیف و 0.9% آگاهی خوب داشتند 43.5% از افراد نگرش ضعیف، 6.5% نگرش خوب،53.7% از افراد عملکرد ضعیف و فقط 0.9% عملکرد خوب داشتند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه که مردم شهر بابل (به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای شمال کشور) در مورد علایم بیماری عروق کرونر و عوامل خطرساز آنها آگاهی ضعیف، نگرش متوسط داشتند، برنامه ریزی در جهت ارتقای آگاهی، نگرش و عملکرد مردم به عنوان گام مهم، پیشگیری از بیماریهای عروق قلبی الزامی می باشد.

مقدمه: چاقی تاثیر زیادی بر عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی دارد. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، توجه کافی به عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی، مورد غفلت قرار گرفته است. شواهد بیان گر آن است که کشورهای آسیایی نیز مانند جوامع غربی در معرض اپیدمی عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی هستند. در ایران بررسی های اندکی پیرامون ارتباط چاقی زنان با عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی انجام شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین چاقی و عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی در زنان تهرانی بود (مطالعه قند و لیپید تهران).مواد و روش ها: در مطالعه مقطعی حاضر یک نمونه 5789 نفری از زنان 69-18 ساله، از میان شرکت کنندگان در مطالعه قند و لیپید تهران انتخاب گردید. فشارخون سیستولی و دیاستولی، وزن و قد آزمودنی ها اندازه گیری، و نمایه توده بدن محاسبه گردید. غلظت کلسترول، تری گلیسرید و کلسترول ـ HDL در سرم آزمودنی ها اندازه گیری، و کلسترول ـ LDL محاسبه گردید. از هر دو روش آنالیز آماری توصیفی و تحلیلی استفاده شد. متغیرهای مخدوش کننده با استفاده از رگرسیون لجستیک کنترل گردید.یافته ها: 29.1% خانم ها چاق بودند. با افزایش سن، میانگین نمایه توده بدن، تری گلیسرید، کلسترول، کلسترول ـ LDL، فشارخون سیستولی و دیاستولی افزایش، و میانگین کلسترول ـ HDL کاهش اندکی را نشان داد. در زنان چاق در مقایسه با زنان دارای سطح وزن طبیعی، احتمال افزایش سطح تری گلیسرید در سرم (2.63-3.87=ضریب تغییرات و 3.19=نسبت شانس)، افزایش کلسترول خون (1.85-2.49=ضریب تغییرات، 2.15= نسبت شانس)، افزایش سطح کلسترول ـ =1.59-2.19) LDL ضریب تغییرات، 1.87=نسبت شانس)، کاهش سطح کلسترول ـ =1.3-1.52) HDL ضریب تغییرات، 1.41=نسبت شانس)، افزایش فشار خون سیستولی (2.63-3.87=ضریب تغییرات، 3.19=نسبت شانس) و افزایش فشارخون دیاستولی (3.04-4.78=ضریب تغییرات، 3.81=نسبت شانس) بیشتر بود.نتیجه گیری: شیوع بالای چاقی و عوامل خطرساز بیماری های غیرواگیر در زنان تهرانی، ضرورت پیشگیری موثر و انجام برنامه های ارتقا سلامت در زنان را گوشزد می نماید.

مقدمه کنترل عوامل خطرساز و اصلاح سبک زندگی در بیماران قلبی-عروقی نقش مهمی دارد و منجر به توانمند شدن این بیماران جهت مراقبت از خود می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی روایی[1] و پایایی[2] مقیاس خودکارآمدی مدیریت بیماری قلبی-عروقی در شهر اصفهان بود. روش کار روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود. 150بیمار قلبی-عروقی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. مقیاس خودکارآمدی مدیریت بیماری قلبی-عروقی توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. برای تعیین پایایی پرسشنامه، از روش همسانی درونی(ضریب آلفا) و جهت احراز روایی از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی بهره گرفته شد. نتایج یافته ها نشان داد که ضریب آلفای کل مقیاس 80/0 و در زیر مقیاس های آن بین 57/0 تا 97/0 بدست آمد. نتایج تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس نشان داد که ارزش ویژه سه عامل قابل ملاحظه است و روی هم 80/72% واریانس خودکارآمدی مدیریت بیماری قلبی-عروقی را تبیین می کند. شاخص های نیکویی برازش مدل را تایید کردند. نتیجه گیری بنابراین مقیاس خودکارآمدی مدیریت بیماری قلبی-عروقی، همسانی درونی مطلوب و روایی کافی در نمونه بیماران ایرانی دارد.

بیماری کاوازاکی یک نوع التهاب عروقی منتشر و سیستمیک می باشد که عامل آن تاکنون به درستی شناخته نشده است. مهم ترین عارضه بیماری در فاز حاد، آماس شریان های کوچک و متوسط می باشد. به همین سبب این بیماری می تواند منجر به گشادی وانوریسم عروق کرونر شود هدف این پژوهش بررسی عوارض قلبی و عروقی بیماری کاوازاکی در کودکان ارجاع شده به دو مرکز قلب کودکان تهران بود. از 54 بیمار شناخته شده کاوازاکی ، 30 پسر و 24 دختر، با حداقل سن 5 ماه و حداکثر سن 13 سال، و میانگین سنی 3.9 سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. همه بیماران غیر از سه نفر، با روش استاندارد یعنی آسپرین با دوز بالا و گاماگلوبولین وریدی درمان شده بودند. از تمام این افراد، معاینه بالینی، نوار قلب، رادیوگرافی قفسه سینه و اکوکاردیوگرافی به عمل آمد. نتایج یافته های قلبی عبارت بودند از: بزرگی قلب، 4 مورد(7.6 درصد)، تغییرات نوار قلبی، 4 مورد(7.6 مورد) ، نارسایی دریچه میترال، 3 مورد(5.5 درصد)، بدکنشی بطن چپ(LV dysfuction) دومورد (3.7 درصد)، افیوژن پریکارد، 4 مورد (7.6 درصد) و گشادی عروق کرونر، 5 مورد (9.2 درصد).این مطالعه نشان داد که بیماری کاوازاکی و پیامدهای قلبی و عروقی آن در کشور ما کمیاب نیست. یک مشکل بزرگ ناشی از این بیماری، گرفتاری عروق کرونر است. درمان با گاماگلوبولین وریدی (IVGC) احتمال خطر عوارض قلبی را کاهش می دهد. اکوکاردیوگرافی یک وسیله ارزشمند برای شناخت عوارض قلبی در فاز حاد و پیگیری دراز مدت این بیماری می باشد.

مقدمه: کمبود سطح ویتامین D در تمام دنیا شایع است و رابطه ثابت شده ای با افزایش شیوع دیابت نوع 2، سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین، و احتمالا خطر بروز بیماری های قلبی ـ عروقی دارد. هدف از این مطالعه بررسی رابطه کمبود 25 هیدروکسی ویتامین D با عوامل خطرساز بیماری های قلبی ـ عروقی در بیماران دیابتی نوع 2 بود. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی در 119 بیمار سرپایی مبتلا به دیابت نوع 2 در مرکز تحقیقات غدد درون ریز مشهد انجام شد. ابتدا بیماران دارای شرح حال مثبت بیماری های قلبی ـ عروقی حوادث مغزی و بیماری های عروق محیطی از سایرین جدا شدند. در سایر بیماران اقدام های تشخیصی برای تایید یا رد این بیماری ها انجام شد. از تمام بیماران نمونه برای بررسی سطح سرمی پروتئین C-reactive protein، آلبومین ادراری، انسولین، هموسیستئین، قندخون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله، اسیداوریک، لیپیدها و سطح ویتامین D گرفته شد و رابطه سطح ویتامین D با بیماری های قلبی ـ عروقی و سطح آزمایشگاهی عوامل های خطرساز این بیماری ها سنجیده شد. یافته ها: سن متوسط بیماران 55.3±11.2 سال و متوسط سطح سرمی ویتامینD ، 32.4±21.6 نانوگرم در میلی لیتر بود. شیوع کمبود ویتامین D در بیماران %26.1 ارزیابی شد که این میزان تفاوت معنی داری با گروه شاهد سالم همزمان نداشت (P=0.12). در مجموع، 36 (%30.3) از بیماران درگیری قلبی ـ عروقی داشتند. رابطه کمبود ویتامین D  با این درگیری معنی دار نبود (P=0.11). بیماران دچار کمبود ویتامین D تفاوت واضحی در نمایه توده بدن (P=0.003)، وجود سندرم متابولیک (P=0.05)، سطح (P=0.009) CRP، میکرآلبومینوری (P=0.04) و میزان فیلتراسیون گلومرولی (P=0.02) در مقایسه با بیماران دارای سطح طبیعی ویتامین D داشتند. سطح ویتامین D رابطه ای با میزان قندخون ناشتا، هموگلوبین گلیکوزیله، پروفایل چربی ها، هموسیستئین، اسیداوریک و میزان مقاومت به انسولین نداشت. نتیجه گیری: رابطه آماری معنی دار بین کمبود ویتامین D و عوامل های خطرساز قلبی ـ عروقی وجود دارد، ویتامین D به نظر می رسد در سلامت سیستم قلبی ـ عروقی نقش داشته باشد.